سلامت لثه و سلامت دندان دو مقوله کاملاً مجزا هستند. حتی اگر همه دندان‌های‌تان سالم و عاری از پوسیدگی باشند، باز هم ممکن است لثه‌های‌تان وضعیت خوبی نداشته باشند. بیماری‌های لثه معمولاً بدون درد و علامت شروع می‌شود، به همین دلیل، تا مدت‌ها خاموش می‌مانند و شما را خبر نمی‌کنند. شیوع بیماری‌های لثه کم نیست و با آسیب دیدگی و التهاب بافت لثه شروع می‌شود و ممکن است باعث افتادن دندان، آسیب دیدن استخوان، بوی بد دهان و حتی بروز دیابت و بیماری‌های قلبی شود. عواملی مثل عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، سیگار کشیدن، عوامل ژنتیکی و افزایش سن باعث بروز بیماری‌های لثه می‌شود. اما چگونه لثه‌ای سالم داشته باشیم؟ روش‌های حفظ سلامت لثه چیست؟ در ادامه این مقاله، از شش روش مهم سالم نگه داشتن لثه گفته‌ایم.
بیماری لثه چیست؟
بیماری‌های لثه بدون درد و نشانه آغاز می‌شوند و به آهستگی پیشرفت میکنند. پلاک‌ها و تارتارها روی دندان‌ها جمع می‌شوند، به مرور زمان، به خط لثه نفود میکنند و باعث التهاب و عقب‌نشینی لثه‌ها می‌شود. در واقع، باکتری‌های موجود در پلاک‌های دندانی از بافت لثه تغذیه میکنند و کم کم، باعث التهاب لثه و حتی بروز درد، حساسیت، التهاب مزمن و حتی عفونت می‌شوند.
بیماری‌های جدی لثه با التهاب لثه شروع می‌شوند و اگر این التهاب در مراحل اولیه شناسایی و درمان نشود، تبدیل به پریودنتیت (Periodontitis) می‌شود. از اولین علائم بیماری‌های لثه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قرمزی ناشی از التهاب
- خونریزی لثه هنگام مسواک زدن
- بوی بد دهان
- لق شدن دندان‌ها
- بروز درد هنگام جویدن یا مسواک زدن
- حساس شدن لثه‌ها
متاسفانه پریودنتیت پیشرفته قابل برگشت نیست و حتی می‌تواند باعث بروز بیماری‌های دیگری شود. اما در این مرحله نیز، با رعایت یک سری نکات، می‌توانید از بدتر شدن شرایط جلوگیری کنید.
6 روش برای داشتن لثه سالم
خوشبختانه راهکارهایی برای داشتن لثه‌های سالم و در امان ماندن از بیماری‌های لثه وجود دارد. با رعایت یک سری نکات، می‌توانید لثه‌هایی سالم داشته باشید و حتی از پیشرفت بیماری‌های لثه نیز جلوگیری کنید. در ادامه، از هفت روش طلایی برای سالم نگه داشتن لثه گفته‌ایم.
مسواک زدن با خمیر دندان حاوی فلوراید
روزی دو بار، با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید. هر بار مسواک زدن باید دو دقیقه طول بکشد. اگر به روش درست و با مسواک مناسب مسواک بزنید، پلاک‌های دندانی از بین می‌روند، میزان باکتری‌های داخل دهان کاهش پیدا می‌کند، از پوسیدگی دندان‌ها نیز جلوگیری می‌شود و در نتیجه، همه این عوامل به حفظ سلامت لثه کمک می‌کند.
اما چرا روی خمیردندان حاوی فلوراید تأکید می‌کنیم؟ فلوراید ماده‌ای بسیار مفید است که به مینای دندان نفوذ می‌کند، به افزایش استحکام دندان‌ها کمک می‌کند و احتمال پوسیدگی را نیز کاهش می‌دهد. اگر می‌خواهید از فواید فلوراید بهره‌مند شوید، می‌توانید به دندانپزشک مراجعه کنید و از درمان فلوراید تراپی نیز استفاده کنید.
استفاده روزانه از نخ دندان
حداقل روزی یک بار از نخ دندان استفاده کنید. مسواک نمی‌تواند پلاک‌ها و باکتری‌های میان دندان‌های‌تان را از بین ببرد. به همین دلیل، بهتر است هر روز، از نخ دندان استفاده کنید تا همه پلاک‌های نهفته در لابه‌لای دندان‌های‌تان از بین بروند و لثه‌های‌تان از خطر آن‌ها در امان بماند. توصیه ما این است که قبل از مسواک زدن از نخ دندان استفاده کنید.
شستشوی دهان با دهان‌شویه‌های آنتی باکتریال
دهان‌شویه‌های آنتی باکتریال باکتری‌های داخل دهان‌تان را از بین می‌برند و از این طریق، به حفظ سلامت لثه‌های‌تان کمک میکنند. به علاوه، دهان‌شویه‌ها از ایجاد بوی بد دهان نیز جلوگیری میکنند. یادتان باشد دهان‌شویه جایگزین مسواک و نخ دندان نمی‌شود، صرفاً میزان باکتری‌های داخل دهان را کاهش می‌دهد و از افزایش پلاک‌های دندانی و آسیب‌های ناشی از آن جلوگیری می‌کند.
ترک سیگار
سیگار را کنار بگذارید! سیگار خطر ابتلا به بیماری‌های لثه را افزایش می‌دهد. نیکوتین و دیگر سموم داخل تنباکو باعث انقباض رگ‌های خونی و کاهش جریان خون در لثه‌ها می‌شود.. در نتیجه، سیگار باعث تضعیف لثه و احتمال بروز عفونت در آن‌ها می‌شود.
رژیم غذایی سالم
همه نوشیدنی‌ها و مواد غذایی بر وضعیت لثه و دندان‌های‌تان تأثیر می‌گذارند. باکتری‌های داخل دهان از مواد قندی و نشاسته‌ای تغذیه میکنند. به همین دلیل، مصرف چنین مواد غذایی فضای دهان را برای رشد انواع باکتری و ایجاد و افزایش پلاک‌های دندانی فراهم می‌کند. در عوض، مواد غذایی حاوی کلسیم و ویتامین C باعث تقویت دندان‌ها و لثه‌ها می‌شوند.
اگر می‌خواهید لثه‌هایی سالم داشته باشید، میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، پروتئین‌های فاقد چربی و محصولات لبنی را در رژیم غذایی‌تان جای دهید و مصرف مواد قندی و نشاسته‌ای را به حداقل برسانید.
مراجعه منظم به دندانپزشک
حداقل هر شش ماه یک بار به دندانپزشک مراجعه کنید. همانطور که گفتیم بیماری‌های لثه در ابتدا بدون علامت هستند و احتمالاً شما متوجه‌شان نخواهید شد. اما دندانپزشک با یک معاینه ساده، متوجه وضعیت لثه‌های‌تان خواهد شد و با تشخیص زودهنگام مشکل، از جدی شدن آن جلوگیری می‌کند. به علاوه، دندانپزشک با توجه به وضعیت دهان و دندان‌تان بهترین راهکارها را برای داشتن لثه‌هایی سالم به شما می‌دهد.
نتیجه‌گیری
سلامت لثه به اندازه سلامت دندان‌ها مهم است. مراقبت از لثه باید از همان دوران کودکی شروع شود، اما بعد از سی سالگی احتمال بروز بیماری‌های لثه بیشتر می‌شود، بنابراین بعد از رسیدن به این سن، باید توجه بیشتری به وضعیت لثه‌های‌تان داشته باشید. با رعایت بهداشت دهان و دندان، داشتن رژیم غذایی سالم و مراجعه مرتب به دندانپزشک، می‌توانید لثه‌هایی سالم داشته باشید. برای داشتن لثه‌هایی سالم، باید نخ دندان، مسواک و دهان‌شویه را در روتین روزمره دندان‌تان قرار دهید، سیگار و هر محصول تنباکویی را کنار بگذارید و مصرف مواد قندی و نشاسته‌ای را کاهش دهید و از مواد غذایی سالم استفاده کنید. به علاوه، مرتباً به دندانپزشک مراجعه کنید تا اگر مشکلی وجود داشت، دندانپزشک فوراً درمان را آغاز کند و راهکارهای لازم را به شما بگویند.
