سلامت دهان و دندان به مقابله با پوسیدگی‌های دندان، جرم‌گیری دندان و تراز کردن دندان‌های نهفته یا کج‌شده محدود نمی‌شود. حفظ سلامت لثه‌ها، رسیدگی به ظاهر و وضعیت آنها و جلوگیری از التهاب و عفونت در لثه‌ها نیز بخشی از مراقبت از دندان‌ها است که اغلب نادیده گرفته می‌شود. یکی از اقداماتی که برای حفظ سلامت لثه‌ها انجام می‌شوند، پیوند لثه است. در این مقاله، درباره روش‌های پیوند لثه، نحوه این درمان و مدت‌زمانی که برای ترمیم لثه‌ها پس از آن نیاز است، توضیح می‌دهیم.
پیوند لثه چیست؟
پیوند لثه نوعی روش جراحی است که در آن، پریودنتیست یا متخصص لثه بافت لثه را از بخش دیگری از دهان شما برمی‌دارد و آن را به لثه‌هایی که اطراف دندان شما هستند، پیوند می‌دهند. هدف از این جراحی، محافظت از دندان‌ها از طریق پوشاندن ریشه نمایان‌شده و بهبود طرح لبخند شما است.
به چه نوع پیوند لثه‌ای نیاز دارم؟
برای پیوند لثه چندین تکنیک وجود دارد که هر کدام برای رفع نوع خاصی از مشکلات پریودنتال طراحی شده‌اند. هر نوع از این روش‌های جراحی بر اساس میزان فرورفتگی لثه، میزان کشش گونه‌ها در محل جراحی در طول فعالیت‌های روزانه و اینکه لثه‌ها در میان دندان‌ها فرو رفته‌اند یا فقط جلوی لثه‌ها دچار مشکل شده است، توصیه می‌شوند.
تمام جراحی‌های پیوند لثه شامل برداشتن مقداری از لثه از بخش دیگری از دهان و اتصال آن به جایی است که لثه‌ها عقب رفته‌اند. آنچه در هر یک از این روش‌ها با دیگری تفاوت دارد، طریقه انجام دادن این کار و نتیجه مورد انتظار از آن پس از بهبودی است. پریودنتیست شما می‌تواند هر یک از این روش‌ها را برایتان کاملا توضیح دهد و بهترین آنها را بر اساس سابقه پزشکی و شرایط دهان و دندان شما انتخاب کند.
۱. پیوند بافت همبند لثه
در این روش، ابتدا یک فلپ کوچک در سقف دهان شما ایجاد می‌شود. پس از آن، تکه‌ای از بافت همبند زیر این فلپ برداشته می‌شود تا به بخشی از لثه که عقب رفته، بخیه زده شود. پیوند بافت همبند لثه رایج‌ترین روش جراحی پیوند لثه است.
۲. پیوند لثه آزاد
در این تکنیک جراحی نیز قطعه‌ای کوچک از بافت سقف دهان شما برداشته می‌شود اما این بافت مستقیما از سقف دهان گرفته می‌شود و به بخشی از لثه پیوند زده می‌شود. این روش با برداشتن تکه‌ای از بافت دهان و پیوند زدن آن به لثه، از نازکتر شدن لثه جلوگیری می‌کند.
۳. پیوند پایه لثه
در این تکنیک، به جای اینکه از بافت سقف دهان استفاده شود، بخشی از بافت لثه نزدیک به لثه مورد نظر برداشته می‌شود. پریودنتیست‌ها معتقدند که پیوند پایه لثه اغلب موفق‌ترین نوع این جراحی است چون جریان خون را در بافت‌های درگیر قطع نمی‌کند. برای اینکه این روش قابل انجام باشد، باید برای پیوند، لثه سالم به اندازه کافی وجود داشته باشد.
۴. پیوندهای جایگزین
معمولا برای پیوند دادن لثه از بافت‌های سالم دهان فرد استفاده می‌شود اما این روش همیشه امکان‌پذیر نیست. در موارد شدیدتر که بسیاری از لثه‌های فرد دچار عقب‌نشینی شده‌اند، پریودنتیست مجبور است ناحیه لثه بیش از ۵ دندان را بپوشاند. در چنین شرایطی، باید بخش قابل توجهی از بافت سقف دهان فرد برداشته شود که کار درستی نیست. در نتیجه، برای پیوند از بافت‌های دیگری مانند بدن حیوانات استفاده می‌کنند.
آنچه در جراحی پیوند لثه اتفاق میفتد
جراحی پیوند لثه روشی ساده است اما آگاهی از مراحل این روش درمانی به شما کمک می‌کند تا برای بهبودی، برنامه‌ریزی بهتری داشته باشید.
۱. قبل از انجام عمل جراحی
یکی از بهترین چیزها درباره پیوند لثه این است که پیش از آن نیاز چندانی به آماده‌سازی ندارید. تنها کاری که باید انجام بدهید این است که با پریودنتیست خود صحبت کنید تا متوجه شوید که مشکل عقب‌رفتگی لثه شما چقدر شدید است و بهترین روش جراحی برای آن چیست.
پیش از این جراحی، هیچ محدودیت غذایی یا دارویی وجود ندارد.
۲. در طول عمل جراحی
برای انجام جراحی پیوند لثه از بی‌حسی موضعی استفاده می‌شود. این جراحی چندان طولانی نیست چون پریودنتیست قبلا بافت مورد نظر برای پیوند را شناسایی کرده و جایی که باید پیوند انجام شود را به‌خوبی می‌شناسد. پس از اینکه پیوند لثه انجام شد، از شما خواسته می‌شود تا دهان خود را با دهانشویه آنتی‌باکتریال بشویید. علاوه‌براین، ممکن است پریودنتیست از شما بخواهد تا برای اطمینان از موفقیت‌آمیز بودن پیوند، ۱ تا ۲ ساعت در مطب او منتظر بمانید.
۳. ریکاوری پس از جراحی لثه
نتیجه این جراحی بلافاصله پس از آن خود را نشان نمی‌دهد، بلکه چند هفته طول می‌کشد تا لثه‌ها بهبود یابند و تورم آنها فروکش کند. در این مدت، پیوند با لثه سازگار می‌شود. پس از آن، چند هفته دیگر طول می‌کشد تا ظاهر ترمیم‌شده لثه‌ها خود را به‌خوبی نشان دهد.
در طول مدت بهبودی لثه‌ها، باید دستورالعمل‌های بعد از عمل را به دقت دنبال کنید. مصرف داروهای تجویزشده مانند آنتی‌بیوتیک‌ها و مسکن‌ها، خوردن غذاهای نرم در ۲ هفته اول بهبودی، مسواک نزدن یا نخ دندان نکشیدن در ناحیه جراحی‌شده و استفاده از دهانشویه‌ای که پزشک تجویز می‌کند، باعث می‌شود تا روند بهبودی شما بدون خطر و با کمترین عوارض طی شود.
کلام آخر
یکی از رایج‌ترین مشکلات پریودنتال، تحلیل رفتن یا عقب‌نشینی لثه‌ها است. لثه‌ها به دلایل مختلفی مانند مسواک زدن بیش از حد یا درمان ارتودنسی در گذشته و داشتن بافت نازکتر عقب‌نشینی می‌کنند. این مشکل ممکن است در نهایت باعث نمایان شدن ریشه دندان و حساسیت و پوسیدگی آن شود. برای مقابله با این مسئله، راه‌های مختلفی وجود دارد که یکی از آنها پیوند لثه است. با مراجعه به دندانپزشک، دندان‌ها و لثه‌های شما معاینه می‌شوند تا در صورت لزوم برای انجام این روش درمانی به پریودنتیست ارجاع داده شوید.
