ممکن است که تابه‌حال برایتان اتفاق افتاده باشد که پس از درد شدید دندان به دندانپزشک مراجعه کنید و او به شما بگوید که به آبسه دندان مبتلا شده‌اید. در واقع، یکی از دلایل دندان درد، آبسه دندان است. در این مقاله، هرآنچه باید درباره این مشکل شایع دندان‌پزشکی بدانید را می‌خوانید.
آبسه دندان چیست؟
آبسه زمانی اتفاق میفتد که بافت نرم داخل کانال ریشه که به آن پالپ می‌گویند، از بین برود و ملتهب شود. پس از آن، باکتری‌ها وارد پالپ دندان می‌شوند. نتیجه این خواهد بود که ریشه دندان آلوده می‌شود و توده‌ای چرکین در اطراف آن به وجود می‌آید که به آن آبسه گفته می‌شود.
از کجا بفهمیم که دندانمان دچار آبسه شده است؟
اولین نشانه‌ای که به شما می‌گوید که دچار آبسه دندان شده‌اید، درد شدید در ناحیه دندان آسیب‌دیده است. البته، این درد به‌تنهایی نشان‌دهنده این مشکل دندان‌پزشکی نیست. علاوه بر آن، علائم دیگری هم هستند که نشانه آبسه محسوب می‌شوند. این علائم عبارت‌اند از:
- درد ضربان‌دار دندان که گاهی به فک، گردن یا گوش هم می‌رسد؛
- حساس‌شدن دندان‌ها به گرما، سرما یا فشار ناشی از جویدن غذا؛
- تب؛
- بدمزه یا تلخ‌شدن طعم دهان؛
- بوی بد دهان؛
- متورم یا قرمز شدن لثه‌ها؛
- وجود غدد متورم در گردن؛
- متورم‌شدن فک بالا یا پایین.
اگر ریشه دندان از بین برود، درد متوقف می‌شود اما ممکن است که عفونت به استخوان‌ها نفوذ کند و مشکلات جدی در پی داشته باشد.
علل آبسه دندان
مسائل مختلفی در نهایت به درد دندان و آبسه آن منتهی می‌شوند که مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از:
- پوسیدگی درمان‌نشده دندان؛
- دندان عادی یا پرشده‌ای که لب‌پر شده یا شکسته؛
- عفونت لثه، به‌ویژه در بیماری پیشرفته لثه.
همیشه باکتری‌ها از طریق سطح سخت مینای دندان از آن دور می‌مانند. اگر دندانی دچار پوسیدگی، فرسایش یا ترک‌خوردگی شود، این باکتری‌ها می‌توانند وارد پالپ داخل دندان شوند. سیستم ایمنی بدن با این باکتری‌ها مقابله می‌کند و گلبول‌های سفید خون را برای مبارزه با آنها می‌فرستد. نتیجه آن ایجاد چرک در این قسمت از دندان خواهد بود.
روش‌های دندان‌پزشکی برای تشخیص آبسه
اگر دندان‌درد یا هر نشانه دیگری از آبسه را دارید، باید بلافاصله به دندانپزشک مراجعه کنید. پیش از اینکه مشکلات بزرگتری برایتان ایجاد شود، باید تحت درمان قرار بگیرید. اگر آبسه پاره شود، احتمالا کمی از درد شما تسکین یابد. به‌هرحال، چه این اتفاق بیفتد و چه آبسه به حالت اولیه خود باقی بماند، ممکن است که عفونت به فک شما سرایت کند.
با مراجعه به‌موقع به دندانپزشک فرصت درمان و بهبودی مؤثرتری خواهید داشت. در این صورت، دندانپزشک ابتدا دندان‌های شما را معاینه می‌کند تا محل دقیق آبسه را پیدا کند. گاهی دندانپزشک برای این کار و بررسی وضعیت عفونت در دندان‌ها، از رادیوگرافی یا حتی سی‌تی‌اسکن کمک می‌گیرد.
درمان آبسه دندان
تا زمانی که بتوانید از یک دندانپزشک باتجربه برای درمان آبسه کمک بگیرید، می‌توانید از مسکن‌های بدون نسخه و شست‌وشوی دهان با آب‌نمک گرم استفاده کنید تا درد به طور موقت تسکین یابد.
فراموش نکنید که در چنین شرایطی، فقط دندانپزشک می‌تواند به شما کمک کند. او در درمان آبسه تلاش می‌کند تا با تخلیه آبسه و پاکسازی دهان از عفونت، دندان شما را نجات دهد. ممکن است برای مبارزه بهتر با عفونت برایتان آنتی‌بیوتیک تجویز کند. گاهی نیز از درمان کانال ریشه برای حفظ دندان کمک گرفته می‌شود.
اگر هم دندان شما را نتوان نجات داد و عفونت به اندازه کافی شدید و جدی باشد، احتمالا دندانپزشک مجبور می‌شود تا دندان شما را بکشد. گاهی اوقات که مسئله بسیار جدی‌تر می‌شود، برای جلوگیری از مشکلات شدیدتر ناشی از عفونت، در بیمارستان بستری می‌شوید.
تسکین درد ناشی از آبسه
اگر توانستید درد دندان را به طور موقت تسکین بدهید، نباید فریب این آرامش قبل از توفان را بخورید. حتی با وجود تسکین درد نیز هنوز مشکل عفونت دندان وجود دارد و باید دندانپزشک آن را معالجه کند. تا رسیدن به مطب دندانپزشک و فرا رسیدن روز ملاقات با او، می‌توانید از این راه‌ها برای تسکین موقت درد خود کمک بگیرید:
- از مصرف غذاها و نوشیدنی‌های بسیار گرم یا بسیار سرد خودداری کنید. نوشیدنی‌های سرد مانند آبمیوه، بستنی یا غذاها و نوشیدنی‌های گرم مانند سوپ، قهوه یا چای داغ می‌توانند عاج دندان را تحریک کنند و باعث درد بیشتری شوند.
- از غذا و نوشیدنی‌های دارای قند بسیار بالا یا بسیار اسیدی دوری کنید.
- از مسکن‌های بدون نسخه استفاده کنید اما هرگز این داروها را مستقیما روی دندان یا بافت لثه قرار ندهید.
- بین دندان‌هایی که درد دارند، نخ دندان بکشید. حذف ذرات غذا و پلاک‌های دندان می‌تواند درد شما را کاهش دهد.
- هنگام استراحت، سر را بالاتر از سایر اعضای بدن قرار دهید.
- روزی ۲ تا ۳ مرتبه آب‌نمک گرم قرقره کنید.
سخن پایانی
برای رفع آبسه دندان باید به دندانپزشک مراجعه کنید. دندان آبسه‌شده مشکلی نیست که به خودی خود از بین برود. با تشخیص و درمان این مشکل، از روزها تا هفته‌ها درد خود را نجات می‌دهید و می‌توانید دوباره بدون هیچ دردی لبخند بزنید.
