ممکن است بارها درباره دندانهای کج، اوربایت، آندربایت و مشکلات مربوط به فاصله میان دندانها مطالبی خوانده یا شنیده باشید اما آیا درباره اپن بایت چیزی میدانید؟ بسیاری از افراد تنها با برخی از مشکلات رایجتر دندان آشنا هستند اما اپن بایتها نیز به اندازه سایر مشکلات همترازی دندان اغلب رخ میدهند. اگر به این مشکل توجهی نداشته باشید، ممکن است با گذشت زمان به عوارض دیگری دچار شوید. در این مقاله، هرآنچه باید درباره اپن بایت و درمان آن بدانید را میخوانید.
اپن بایت چیست؟
اپن بایت به نوعی مال اکلوژن گفته میشود که در آن، دندانهای بالا و پایین هنگام گاز گرفتن غذا با یکدیگر تماس ندارند. این عارضه سبب ایجاد شکافی عمودی میان دندانها میشود. در بیشتر موارد، دندانهای جلویی دچار اپن بایت میشوند. دندانهای جلوی بالایی و پایینی کسانی که دچار اپن بایت قدامی هستند، به سمت بیرون متمایل میشود و با یکدیگر تماس ندارند.
چه عواملی باعث اپن بایت میشوند؟
معمولا این عارضه به ۴ دلیل ایجاد میشود. این دلایل عبارتاند از:
- ژنتیک: گاهی اوقات، عوامل ژنتیکی سبب مشکلات اسکلتی میشوند که در آن، فکها به جای اینکه موازی رشد کنند، جدا از یکدیگر رشد میکنند.
- مکیدن انگشت شست: وقتی کودکی انگشت شست، پستانک یا سایر اشیای خارجی را میمکد، ردیف دندانهایش تحت فشار قرار میگیرند. این اتفاق در نهایت منجر به اپن بایت میشود.
- تانگ تراست یا فشار زبان پشت دندانهای جلو: برخی از افراد عادت دارند که موقع صحبت کردن یا قورت دادن لقمههای غذا، زبان خود را میان دندانهای بالا و پایین فشار دهند. این عادت که به آن تانگ تراست گفته میشود، ممکن است باعث ایجاد شکاف میان دندانها نیز شود.
- اختلال مفصل گیجگاهی فکی (TMJ): ممکن است اختلال مفصل گیجگاهی فکی باعث حساسیت و مشکل در حرکت مفاصل فک و درد صورت شود.
همه این عوامل ممکن است سبب نامرتبی دندانها و اپن بایت شوند. این عارضه باید در اسرع وقت درمان شود چون میتواند فعالیتهای روزمره شما را مختل کند.
تفاوت اپن بایت و اوربایت
متخصص ارتودنسی بسیاری از مشکلات بایت که مال اکلوژن نامیده میشوند را برطرف میکند. در بایت مناسب، ردیفهای بالا و پایین دندانها کاملا روی یکدیگر قرار میگیرند. وقتی دهان کاملا بسته باشد، دندانهای بالایی باید کمی روی دندانهای پایینی را بپوشانند. در غیر این صورت، ممکن است دچار اپن بایت یا اوربایت باشید.
اپن بایت زمانی اتفاق میفتد که دندانهای بالا و پایین هنگام گاز گرفتن با یکدیگر تماس نداشته باشند. این عارضه اغلب سبب ایجاد شکافی قابلتوجه میان قوس دندانها در هنگام بسته شدن فک میشود. اپن بایت نهتنها بر ظاهر فرد تأثیر میگذارد، بلکه میتواند صحبت کردن و غذا خوردن او را نیز با مشکلاتی روبهرو کند.
در مقابل، اوربایت به قرار گرفتن دندانهای جلوی بالا به صورت عمودی روی دندانهای جلوی پایین گفته میشود. این عارضه گاهی به دلایل ژنتیکی و گاه به علت عادتهای بد دوران کودکی ایجاد میشود. اوربایت به مشکلات بسیاری مانند دردناک شدن فک، سایش دندانهای پایین و تحریک لثه منجر خواهد شد.
روشهای درمانی اپن بایت
برای درمان این عارضه روشهای درمانی فراوانی وجود دارند. دندانپزشک بر اساس سن فرد و داشتن دندانهای شیری یا بزرگسالی یکی از این روشها را به کار میبرد. مهمترین گزینههای درمانی برای اپن بایت عبارتاند از:
- اصلاحات رفتاری؛
- درمانهای ارتودنسی مانند بریس یا اینویزیلاین؛
- عمل جراحی.
اگر این عارضه در دوران کودکی و زمانی که هنوز فرد بیشتر دندانهای شیری خود را دارد، رخ دهد، خود به خود برطرف میشود چون معمولا عادات دوران کودکی مانند مکیدن انگشت شست باعث آن میشود.
در صورتی که اپن بایت وقتی اتفاق بیفتد که دندانهای دائمی جایگزین دندانهای شیری میشوند اما هنوز کاملا رشد نکردهاند، اصلاح رفتار بهترین اقدام است. این روش گاهی شامل اصلاح رفتار تانگ تراست نیز میشود.
اگر دندانهای دائمی با همان الگوی اپن بایت دندانهای شیری رشد کنند، متخصص ارتودنسی از بریسهایی برای عقب کشیدن دندان استفاده میکند. برای افرادی که دندانهای دائمی آنها کاملا رشد کرده نیز اغلب روش درمانی ترکیبی از بریسها و اصلاحات رفتاری پیشنهاد میشود. در موارد حادتر، روش جراحی فک برای تغییر موقعیت فک بالا به کار میرود.
عوارض اپن بایت
این مشکل ممکن است غذا خوردن و گاز گرفتن برخی از غذاها را بسیار دشوار کند. از آنجایی که دندانهای بالا و پایین جلویی به یکدیگر نمیرسند، گاز زدن ساندویچ تقریبا غیرممکن است. مشکلات گفتاری و مسائل زیباییشناختی که منجر به کاهش اعتمادبهنفس میشوند را هم باید به فهرست مشکلات ناشی از این عارضه اضافه کرد. این نوع مال اکلوژن باعث سایش غیرضروری دندانها نیز میشود که در نهایت، منجر به درد و ناراحتی فرد خواهد شد.
سخن پایانی
اپن بایت در هر سنی قابل درمان است اما زمانی که دندانهای دائمی هنوز کاملا رشد نکردهاند، درمان آن سادهتر و کمتر دردناک است. کودکانی که دچار این عارضه هستند، باید حدود ۷ سالگی توسط دندانپزشک ارزیابی شوند. این سن بهترین زمان برای انجام برخی از روشهای درمانی از جمله اصلاحات رفتاری است.
در بزرگسالان، رفع این عارضه کمی پیچیدهتر میشود. ممکن است که آنها به ترکیبی از درمانهای رفتاری و ارتودنسی یا حتی جراحی فک نیاز داشته باشند.