داشتن لثه و دندان‌های سالم بدون رعایت بهداشت دهان و دندان افسانه‌ای بیش نیست. در شرایطی که سازمان سلامت جهانی (WHO) اعلام کرده است در سراسر جهان، 3.5 میلیارد نفر مبتلا به بیماری‌های دهان هستند، مسئله بهداشت دهان و دندان و آگاهی‌بخشی در مورد آن بسیار جدی‌تر شده است. وقتی در مورد بهداشت دهان و دندان صحبت می‌کنیم، منظورمان فقط مسواک زدن و استفاده از نخ دندان نیست، بلکه مبحث بسیار گسترده‌تر از این‌هاست. اگر با اصول بهداشت دهان و دندان آشنایی کامل داشته باشید و رعایتش کنید، لبخندی زیبا و بدنی سلامت خواهید داشت. برای آشنایی کامل با بهداشت دهان و دندان، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
عواقب عدم رعایت بهداشت دهان و دندان چیست؟
اگر از بهداشت دهان و دندان غافل شوید، شاهد یک سری علائم خواهید بود. به علائم زیر توجه کنید:
- خونریزی لثه
- بوی بد دهان
- تحلیل رفتن لثه
- افتادن دندان
- دندان درد
- التهاب لثه
- التهاب و درد دهان یا همان ژنژیواستوماتیت (Gingivostomatitis)
علائم بالا نتیجه بررسی‌های انجام شده در جمعیت جهانی است.
اصول رعایت بهداشت دهان و دندان چیست؟
همانطور که در ابتدای مقاله گفتیم، بحث رعایت بهداشت دهان و دندان فقط محدود به مسواک زدن و استفاده از نخ دندان نیست، بلکه بسیار گسترده‌تر است. در ادامه، از همه مراحل و اصول رعایت بهداشت دهان و دندان برای‌تان گفته‌ایم.
حداقل روزی دوبار مسواک بزنید
وقتی از مسواک زدن صحبت می‌کنیم، منظورمان مسواک زدن قبل از خواب نیست. برای داشتن دندان‌ها و لثه سالم، باید حداقل روزی دو بار، به شیوه درست و با مسواک مناسب، دندان‌های‌تان را مسواک کنید. صبح که از خواب بیدار می‌شوید و شب قبل از خواب، حتماً دندان‌های‌تان را با مسواک بشویید. بدین ترتیب، فضای دهان و کل دندان‌های‌تان از هر گونه پلاک دندانی، باکتری و آلودگی تمیز خواهد شد.
از خمیردندان حاوی فلوراید استفاده کنید
دندانپزشکان و انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA) خمیر دندان‌های حاوی فلوراید را پیشنهاد می‌کنند. وقتی باکتری‌های داخل دهان با شکر و دیگر مواد غذایی ترکیب می‌شوند،فضای دهان اسیدی می‌شود و در نتیجه، دندان‌های‌تان پوسیده و حتی تخریب خواهد شد. اصلاً اتفاق خوبی نیست! در خمیردندان‌های حاوی فلوراید، ترکیبات کلسیم و فسفات نیز وجود دارد، به همین دلیل، این خمیر دندان‌ها از دندان‌های‌تان در برابر این فضای اسیدی مراقبت می‌کنند.
از نخ دندان استفاده کنید
نخ دندان جایگاه ویژه‌ای در بهداشت دهان و دندان دارد، اما متاسفانه، هنوز عده‌ای از آن غافل هستند. نخ ندان ذره‌های غذا و پلاک‌های دندانی را از لابه‌لای دندان‌های‌تان بیرون می‌کشد و فضا را کاملاً تمیز می‌کند. مسواک به این قسمت‌ها دسترسی ندارد، از این رو، جای نخ دندان را نمی‌گیرد. با استفاده از نخ دندان، لابه‌لای تک تک دندان‌های‌تان را تمیز کنید.
زبان‌تان را تمیز کنید
زبان شما بستری نرم و اسنفجی برای رشد و تکثیر انواع باکتری‌ها است. بنابراین باید آن را حسابی تمیز کنید. حداقل روزی یک بار، زبان‌تان را با زبان‌شویه تمیز کنید. همچنین می‌توانید مسواک‌های مجهز به زبان‌شویه تهیه کنید و در هر بار مسواک زدن، سطح زبان‌تان را نیز بشویید.
از دهان‌شویه آنتی باکتریال استفاده کنید
تمام فضای دهان‌تان را با دهان‌شویه آنتی باکتریال بشویید. این دهان‌شویه‌ها باکتری‌های داخل دهان، ذرات غذا و پلاک‌های دندانی را از بین می‌برد و از این طریق، از پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری می‌کند.
اگر دهان‌تان بعد از هر بار شستشو به دهان‌شویه خشک می‌شود، به شما توصیه می‌کنیم از دهان‌شویه‌های آنتی باکتریال فاقد الکل استفاده کنید.
فلوراید تراپی کنید
فلوارید تراپی باعث افزایش استحکام مینای دندان می‌شود و از این طریق، از پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری می‌کند.
مرتباً به دندانپزشک مراجعه کنید
حداقل هر شش ماه یک بار به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک وضعیت دهان، لثه‌ها و دندان‌های‌تان را بررسی می‌کند و با توجه به معایناتش، بهترین محصولات و روش‌ها را برای حفظ سلامت دهان و دندان به شما معرفی می‌کند.
افسانه‌هایی در مورد بهداشت دهان و دندان
یک سری باورهای غلط در مورد سلامت و بهداشت دهان و ندان وجود دارد که هیچ مبنای علمی‌ای ندارند و اگر واقعیت آن‌ها را نشناسید و باورشان کنید، بدون شک، سلامت دندان‌ها، لثه‌ها و کل دهان‌تان را به خطر خواهید انداخت. بنابراین بهتر است در کنار رعایت بهداشت و دهان و دندان، این باورهای غلط را نیز بشناسید.
- فقط قند و شکر باعث پوسیدگی دندان می‌شود.
قند، شکر و دیگر انواع کربوهیدرات باعث اسیدی شدن فضای دهان می‌شوند و همانطور که گفتیم، اگر فضای دهان اسیدی شود، احتمال پوسیدگی دندان‌ها بیشتر خواهد شد. بنابراین باید علاوه بر قند و شکر، مصرف غذاهای فرآوری‌شده، سرخ‌شده و انواع کربوهیدرات را به حداقل برسانید و به جای آن‌ها، از انواع سبزیجات سالم استفاده کنید.
- نوشابه‌های بدون قند به دندان آسیب نمی‌زنند.
این باور غلط بسیار رایج است، اما باید بگوییم نوشابه از هر نوعش، بدون قند و باقند، آسیب جدی به مینای دندان‌تان وارد می‌کند.
- زنان باردار نباید به دندانپزشک مراجعه کنند.
این باور غلط که زنان باردار نباید به دندانپزشک مراجعه کنند باعث آسیب دیدن سلامت دهان و دندان مادران بسیاری شده است. در دوره بارداری، سطح هورمون‌ها افزایش پیدا می‌کند و این تغییرات هورمونی ممکن است باعث التهاب و حتی خونریزی لثه شود. بنابراین مراجعه به دندانپزشک در این دوره نه تنها مضر نیست، بلکه ضروری است.
- دندان‌های سفید سالم هستند.
سفیدی رنگ دندان نشانه سلامت دندان نیست. ممکن است دندانی کاملاً سفید اما پوسیده باشد. بنابراین تشخیص سلامت دندان با رنگ آن ممکن نیست و فقط دندانپزشک می‌تواند آن را تشخیص دهد.
- سیگار کشیدن فقط رنگ دندان‌ها را تغییر می‌دهد
به هیچ وجه فکر نکنید سیگار کشیدن فقط باعث تغییر رنگ دندان‌ها می‌شود. مصرف سیگار باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان دهان می‌شود، احتمال پوسیدگی دندان‌ها را به مراتب بیشتر می‌کند و سلامت لثه‌ها را نیز به خطر می‌اندازد. خشکی و بوی بدن دهان نیز از دیگر مضرات مصرف سیگار است.
- نخ دندان باعث ایجاد فاصله بین دندان‌ها می‌شود
نخ دندان باعث ایجاد فاصله بین دندان‌ها نمی‌شود، بلکه ذرات غذا هستند که باعث پوسیدگی دندان‌ها و فاصله افتادن بین آن‌ها می‌شود.
سخن آخر
اهمیت بهداشت دهان و دندان روزبه روز بیشتر می‌شود و در پی آن، آگاهی‌بخشی در مورد آن نیز روز به روز گسترده‌تر می‌شود. برای حفظ سلامت دهان و دندان‌تان، حداقل روزی دو بار مسواک بزنید، بعد از هر وعده غذایی، از نخ دندان استفاده کنید، از راهکار فلوراید تراپی استفاده کنید، دهان‌شویه‌های آنتی باکتریال را جدی بگیرید، زبان‌تان را تمیز کنید و حداقل هر شش ماه یک بار، به دندانپزشک مراجعه کنید. با رعایت این نکته‌ها، دندان‌هایی درخشان، لثه‌هایی سالم و لبخندی زیبا خواهید داشت!
