شیارهای عمیق عمدتا در دندان‌های عقب ایجاد می‌شوند و دندان‌های دائمی و شیری، هر دو، به این مشکل مبتلا می‌شوند. با وجود این شیارها، علیر‌غم تلاش برای مسواک‌زدن، همچنان امکان باقی ماندن غذا و پلاک دندانی در این بخش‌ها هست. این مسئله نیز به نوبه خود می‌تواند خطر ابتلا به پوسیدگی دندان را افزایش دهد. یکی از راه‌های مقابله با چنین مشکلی استفاده از فیشور سیلانت است. در این مقاله، هرآنچه باید درباره فیشور سلانت یا شیارپوش دندان بدانید را می‌خوانید.
فیشور سیلانت چیست؟
شیارپوش یا فیشورسیلانت دندانی نوعی ماده پلاستیکی است که روی سطوح اکلوزال یا سطح ساینده دندان‌های عقب (پرمولرها و مولرها) قرار می‌گیرد تا از پوسیدگی این دندان‌ها جلوگیری کند. مسواک‌زدن و نخ دندان کشیدن منظم به حذف پلاک‌های دندانی و بقایای مواد غذایی از سطوح صاف دندان کمک می‌کند اما در شیارهای عمیقی که به‌ویژه در دندان‌های عقب ایجاد می‌شوند، از بین بردن این پلاک‌ها کار دشواری است.
فیشور سیلانت که فلوراید یکی از اجزای اصلی آن است، به رفع این مشکل کمک می‌کند. فلوراید موجود در این شیارپوش در شیارهای عمیق پرمولرها و مولرهای دائمی آزاد می‌شود. در نتیجه، مینای دندان محکم‌تر خواهد شد و امکان پوسیدگی آن کاهش می‌یابد.
فیشور سیلانت‌های را می‌توان روی دندان‌های آسیاب دائمی که شیارهای بیشتری دارند نیز قرار داد تا نیازی به پر کردن نداشته باشند.
فیشورسیلانت دندانی چه مزایایی دارد؟
شیارپوش‌های دندانی برخلاف برخی از درمان‌های دندانپزشکی بدون درد هستند. برای قرار دادن این شیارپوش‌ها به سوراخ کردن دندان یا بی‌حس‌کننده موضعی نیازی نیست. از آن گذشته، این روش درمانی، به بهترین شکل ممکن از پوسیدگی اکلوزال دندان جلوگیری می‌کند.
چه کسانی می‌توانند از فیشورسیلانت استفاده کنند؟
در صرت افزایش خطر پوسیدگی دندان، فیشور سیلانت‌ها را می‌توان در هر سنی و برای هر دندانی به کار برد. این شیارپوش‌ها بیشتر روی دندان‌های آسیاب تازه رشد کرده یا آسیاب های کوچک کودکان و نوجوانان قرار می‌گیرند. در واقع، بهترین زمان برای استفاده از شیارپوش دندانی همین سنین است چون دندان‌ها در محیط جدید رشد کرده‌اند.
از آن گذشته، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان شامل مسواک‌زدن و نخ دندان کشیدن اغلب در این گروه سنی، احتمال خطر ایجاد پوسیدگی دندان را افزایش می‌دهد. دندان‌های آسیاب بزرگ که به دلیل مشکلاتی مانند کمبود مواد معدنی دارای نقص مینای دندان هستند، با فیشور سیلانت به بهترین شکل ممکن حفظ می‌شوند.
شیارپوش چگونه روی دندان قرار می‌گیرد؟
قرار دادن فیشور سیلانت روی سطح دندان روشی غیرتهاجمی است. در این روش از هیچ بی‌حس‌کننده موضعی استفاده نمی‌شود و معمولا آماده‌سازی دندان چندان طول نمی‌کشد. اگر پیش از قرار دادن شیارپوش پوسیدگی کشف شود، ابتدا این پوسیدگی برطرف می‌شود. شیارهای عمیق نیز پیش از قرار دادن فیشور سیلانت کاملا تمیز می‌شوند.
آیا استفاده از شیارپوش عوارضی دارد؟
همان‌طور که گفتیم، قرار دادن شیارپوش روی دندان‌ها روشی غیرتهاجمی است اما در این روش باید سطح دندانی که روی آن کار می‌شود، تا حد ممکن خشک بماند. مشکل اصلی برای قرار دادن شیارپوش نیز همین مسئله است چون معمولا گروه سنی که از این وسیله دندانپزشکی استفاده می‌کنند، برای باز نگه داشتن دهان کمتر تلاش می‌کنند.
از آنجایی که فیشور سیلانت‌ها پوشش‌هایی نازک و سطحی در بخشی از دندان هستند که برای جویدن به کار می‌رود، ممکن است در طول زمان از بین بروند یا آسیب ببینند. در این صورت، باید آنها را تعمیر یا تعویض کرد. در مجموع، قرار دادن شیارپوش برای دندان عوارض خاصی ندارد اما باید آن را هر ۶ ماه یک‌بار مثل سایر درمان‌های دندانپزشکی به دندانپزشک نشان بدهید تا آن را بررسی کند. فیشورسیلانت‌هایی که به دلیل نقص مینای دندان به کار می‌روند، گاهی اوقات به دلیل تغییر در ساختار دندان نیاز به تعویض مکرر دارند چون این موضوع بر چسبندگی مواد تشکیل‌دهنده شیارپوش تأثیر می‌گذارد.
کلام آخر
فیشور سیلانت یا شیارپوش دندان معمولا برای محافظت از دندان‌های عقب (پرمولرها و مولرها) به کار می‌رود. شیارهای عمیقی که در میان این دندان‌ها ایجاد می‌شود، از تمیز شدن آنها به طور کامل جلوگیری می‌کند. در نتیجه، ابتدا این دندان‌ها کاملا تمیز می‌شوند و پس از آن، با استفاده از شیارپوش در مقابل پلاک‌های دندان و پوسیدگی ایمن می‌شوند.
قرار دادن فیشور سیلانت ممکن است در هر سنی توصیه شود اما معمولا این درمان برای کودکان و نوجوانان و محافظت از دندان‌های آسیاب تازه رشد کرده آنها کاربرد بیشتری دارد. برای استفاده از این شیارپوش، باید ابتدا دندان شما توسط دندانپزشک به‌دقت بررسی شود و پس از آن، طی فرایندی ساده دندان‌ها بیش از پیش ایمن خواهند شد.
