اگر تاکنون شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان درد دندان عقل را تجربه کرده باشید، ممکن است از خود بپرسید که آیا این درد طبیعی است یا خیر؟ شاید به دندانپزشک مراجعه کرده‌اید یا حتی در بدترین حالت، تلاش کرده‌اید تا این درد را به‌تنهایی تحمل کنید. دردهایی مانند این گاهی به دلیل مشکلی به نام عفونت دندان عقل یا پری کرونیت شروع می‌شوند. در این مقاله، هرآنچه باید درباره این نوع عفونت و روش‌های درمانی آن بدانید را می‌خوانید.
منظور از پری کرونیت چیست؟
پری کرونیت که گاهی به آن اپرکولیت نیز می‌گویند، به شرایطی گفته می‌شود که در آن بافت نرم لثه‌ای که در اطراف دندان رشد کرده، دچار التهاب و تورم می‌شود. این عارضه گاهی بر دندانی که هنوز رشد نکرده نیز تأثیر می‌گذارد.
پری کرونیت در دندان‌های پایینی دهان شایع‌تر است و معمولا در اطراف دندان‌های عقل، سومین و آخرین دندان‌های آسیاب اتفاق میفتد. بیشتر افراد در اواخر دوران نوجوانی یا اوایل ۲۰ سالگی دچار این مشکل می‌شوند.
پری کرونیت در دندان‌های عقل معمولا زمانی اتفاق میفتد که یک دندان هنوز تا حدی زیر بافت لثه نهفته باشد. علاوه‌براین، احتمال ایجاد این عارضه در اطراف دندان‌های عقل پایین دهان بیشتر است، هر چند در برخی از مواقع، دندان‌های عقل بالا نیز دچار این مشکل می‌شوند.
نشانه‌های پری کرونیت
پری کرونیت ممکن است به صورت حاد یا کوتاه‌مدت و مزمن یا بلندمدت رخ دهد. مهم‌ترین علائم پری کرونیت حاد عبارت‌اند از:
- تب؛
- درد شدید در اطراف دندان‌های پشتی؛
- قرمزی و تورم بافت لثه؛
- چرک کردن یا ترشح چرک به بیرون لثه؛
- ناراحتی هنگام بلعیدن غذا؛
- قفل شدن فک یا تریسموس؛
- ورم کردن صورت؛
- متورم شدن غدد لنفاوی در گردن.
نشانه‌های پری کرونیت مزمن نیز عبارت‌اند از:
- درد خفیف و موقتی در نزدیکی دندان‌های عقب؛
- بوی بد دهان؛
- احساس طعم بد در دهان.
چرا پری کرونیت اتفاق میفتد؟
این عارضه زمانی ایجاد می‌شود که دندان عقل تا حدی بیرون بیاید. رشد بافت نرم لثه روی دندان عقل نیمه نهفته اپرکولوم نامیده می‌شود. ممکن است باکتری‌ها در زیر اپرکولوم گیر کنند. این مسئله باعث می‌شود که باکتری‌ها در اطراف دندان جمع شوند و سبب عفونت و تورم شوند.
بقایای غذا، باکتری یا پلاک دندانی که پس از غذا خوردن روی دندان‌ها باقی می‌ماند نیز ممکن است در زیر لثه‌های اطراف دندان گیر کند. اگر این مواد در این ناحیه باقی بمانند، ممکن است لثه را تحریک کنند و منجر به عفونت دندان عقل شوند. در موارد جدی‌تر، تورم و عفونت فراتر از فک می‌رود و تا گونه‌ها و گردن نیز گسترش می‌یابد.
پری کرونیت به خودی خود مسری نیست اما ممکن است باکتری‌های عامل آن از طریق بزاق دهان به دیگران سرایت کنند. بنابراین، فرد مبتلا به پری کرونیت می‌تواند با بوسیدن یا استفاده مشترک از لیوان و ظروف غذاخوری عفونت را منتقل کند.
چه عواملی خطر ابتلا به پری کرونیت را افزایش می‌دهند؟
در صورت وجود ۶ عامل، احتمال ابتلا به عفونت دندان عقل یا پری کرونیت افزایش می‌یابد. این عوامل عبارت‌اند از:
- در دوران ۲۰ سالگی زندگی خود باشید؛
- دندان عقلی داشته باشید که هنوز کاملا بیرون نیامده است؛
- استرس زیادی را تحمل کنید؛
- لثه‌هایتان بافت اضافی داشته باشند؛
- باردار باشید؛
- بهداشت دهان و دندان را کاملا رعایت نکنید.
پری کرونیت چگونه درمان می‌شود؟
درمان این عارضه برای هر کسی متفاوت است. دندانپزشک شما ممکن است بسته به شدت التهاب دندان، روش‌های مختلفی را به کار ببرد. این روش‌ها عبارت‌اند از:
- تمیز کردن دندان: در این روش، ناحیه آسیب‌دیده شستشو داده می‌شود تا ذرات غذا، باکتری‌ها یا باقی‌مانده مواد دیگر را خارج کنند. علاوه‌براین، ممکن است برای شما داروهایی مانند آنتی‌بیوتیک یا دهان‌شویه ضدباکتری تجویز شود.
- مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها: آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی می‌توانند به رفع عفونت پری کرونیت کمک کنند. مطمئن شوید که دارو را طبق دستور پزشک مصرف می‌کنید.
- دهان‌شویه پری کرونیت: ممکن است دندانپزشک مصرف دهان‌شویه حاوی کلرهگزیدین را تجویز کند. این دهان‌شویه به از بین بردن باکتری‌های مضر در دهان کمک می‌کند. افرادی که از شستشوی کلرهگزیدین استفاده می‌کنند، ممکن است عوارض جانبی موقتی مانند تغییر طعم دهان یا لکه‌های دندانی داشته باشند. این عوارض معمولا کوتاه‌مدت هستند. حتما دستورالعمل‌های ارائه‌شده توسط دندانپزشک خود را دنبال کنید.
- جراحی پری کرونیت: در بسیاری از موارد، دندانپزشک برداشتن فلپ لثه را توصیه می‌کند. برای این کار باید یک عمل جراحی سرپایی در کمتر از ۱ ساعت انجام شود.
- جراحی دندان عقل: اگر دندان عقل همچنان باعث مشکلاتی مانند پری کرونیت شود، ممکن است نیاز باشد که جراح دندانپزشک یا پریودنتیست دندان عقل را با جراحی از دهان شما خارج کند.
درمان‌های خانگی
برای کاهش علائم پری کرونیت، می‌توانید از برخی روش‌های خانگی نیز کمک بگیرید. این روش‌ها عبارت‌اند از:
- شستشوی دهان با آب نمک گرم ۳ تا ۴ مرتبه در روز؛
- شستشوی دهان با یک دهان‌شویه بدون الکل و ضدباکتری ۲ مرتبه در روز؛
- مصرف داروهای مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن؛
- رعایت بهداشت دهان و دندان شامل ۲ مرتبه مسواک زدن در روز و ۱ مرتبه نخ دندان کشیدن.
کلام آخر
پری کرونیت یا عفونت دندان عقل بسته به شرایط و وضعیت شما طول می‌کشد. به عنوان مثال، موارد خفیف این عارضه اغلب چند روز طول می‌کشد اما موارد شدید آن چندین هفته ادامه می‌یابد. با درمان حرفه‌ای این عفونت، معمولا نشانه‌های آن در عرض ۱ تا ۲ هفته از بین می‌روند. در صورتی که پری کرونیت درمان نشود، به احتمال بسیار علائم آن بعد از مدتی دوباره خود را نشان می‌دهند.
