وقتی می‌خواهیم به اتفاقاتی که برای دندان‌هایمان میفتند، نگاهی بیندازیم، معمولا از یک آینه استفاده می‌کنیم. بااین‌حال، شما فقط می‌توانید سطوح دندان‌ها را ببینید اما جزئیات دندان‌ها با چشم قابل مشاهده نیستند. شما نمی‌توانید آنچه را که در زیر خط لثه یا داخل دندان اتفاق میفتد، ببینید. اگر شما نمی‌توانید جزئیات دندان‌ها را با یک آینه معمولی ببینید، به این معنی است که دندانپزشک شما نیز نمی‌تواند این کار را انجام دهد. خوشبختانه، یکی از جدیدترین فناوری‌های دندان‌پزشکی به نام ارتوپانتوگرام یا عکس OPG به انجام دادن این کار کمک می‌کند. در این مقاله، هرآنچه باید درباره این روش رادیوگرافی پانورامیک دندان بدانید را می‌خوانید.
عکس OPG چیست؟
عکس OPG نوعی پیشرفته از تصاویر اشعه ایکس کامل دندان است. این تصویر اشعه ایکس از دندان‌های فک بالا و پایین یک نمای دو بعدی ارائه می‌دهد. موقعیت، تعداد و رشد همه دندان‌های دهان از جمله دندان‌هایی که روی خط لثه ظاهر نشده‌اند، در این تصویر به خوبی دیده می‌شوند. این تصویر به دندانپزشک در تشخیص صحیح مشکلات و بیماری‌های دهان و دندان کمک می‌کند.
رادیوگرافی پانورامیک دندان چگونه انجام می‌شود؟
روش تهیه عکس OPG مشابه با روش گرفتن عکس عادی رادیوگرافی از دندان‌ها است. در این روش، چانه شما در مقابل دستگاه OPG قرار می‌گیرد و باید بخش مخصوصی از دستگاه را که استریل شده، گاز بگیرید. سپس، از شما خواسته می‌شود تا زبان خود را روی این بخش فشار دهید. در طول فرایند تهیه عکس OPG، باید در حالت سکون کامل قرار بگیرید. به این ترتیب، در طول فرایند اسکن دهان و دهان که فقط چند ثانیه طول می‌کشد، تصاویری واضح گرفته می‌شوند.
چه زمانی به عکس OPG نیاز دارید؟
وقتی صحبت از سلامت دهان و دندان می‌شود، بهتر است مشکلات و بیماری‌ها در مراحل اولیه تشخیص داده شوند. اینجاست که عکس OPG می‌تواند مفید باشد. این عکس به دندانپزشک کمک می‌کند تا بسیاری از مشکلات دهان و دندان را پیش از اینکه به مشکلاتی مزمن تبدیل شوند، تشخیص دهد. مهم‌ترین دلایل برای انجام OPG عبارت‌اند از:
- شکستگی دندان‌ها؛
- حفره‌های دندانی؛
- تومورها؛
- ضربه خوردن به دندان‌ها؛
- دررفتگی فک؛
- انواع عفونت دهان و دندان؛
- درمان‌های ارتودنسی؛
- رشد دندان عقل.
آیا فرایند تهیه عکس OPG ایمن است؟
در طول هر درمان دندان‌پزشکی، هر زمان که تهیه عکس رادیوگرافی مورد نیاز باشد، اولین چیزی که بیماران را نگران می‌کند، قرار گرفتن در معرض تابش اشعه ایکس است. نگرانی درباره قرار گرفتن در معرض این اشعه حتی درباره عکس OPG رایج‌تر هم هست. بااین‌حال، در واقعیت، تأثیر قرار گرفتن در معرض اشعه ناشی از OPG بسیار کمتر از تأثیر اشعه‌ای خواهد بود که ناشی از رادیوگرافی داخل دهانی است.
با استفاده از پیش‌بند سربی دستگاه OPG، می‌توان میزان قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس را تا حد زیادی کاهش داد. البته، هنگام تهیه عکس رادیوگرافی پانورامیک، مقداری اشعه وجود خواهد داشت اما این میزان حداقلی است.
اسکن OPG در دوران بارداری
در دوران بارداری، باید در صورت امکان از گرفتن تصاویر با اشعه ایکس اجتناب شود. این مسئله به ویژه در سه ماهه اول بارداری اهمیت بیشتری دارد. در این بازه زمانی باید تمام درمان‌های انتخابی که به معاینات اشعه ایکس نیاز دارند، به تعویق بیفتند. بااین‌حال، اگر بیمار به درمان فوری نیاز داشته باشد و نمی‌توان رادیوگرافی را به تأخیر انداخت، می‌توان این کار را انجام داد. در چنین شرایطی، باید علاوه بر سربند سربی این دستگاه، از روش‌های دیگری برای مراقبت از مادر باردار استفاده کرد.
سه ماهه دوم بارداری زمانی است که می‌تواند اسکن دندان‌پزشکی را انجام داد. این دوره برای تهیه تصاویر OPG ایمن‌تر است. حتی در این دوران هم باید از سربند سربی در طول اسکن استفاده کرد. علاوه‌براین، نباید از مراقبت‌های لازم برای حفاظت از مادر و نوزاد چشم‌پوشی کرد.
در اسکن OPG که برای مادران باردار انجام می‌شود، از مقدار نسبتا کم‌تابش اشعه ایکس استفاده می‌کنند. تا حد امکان نیز انجام این معاینات دندان‌پزشکی را به سه ماهه دوم بارداری موکول می‌کنند.
سخن پایانی
برای تشخیص مشکلات دندان‌پزشکی از روش‌های مختلفی از جمله اسکن OPG استفاده می‌شود. در تصاویر دو بعدی OPG، بسیاری از مشکلات از جمله عفونت‌های دهان و دندان، رویش دندان عقل نهفته و مشکلات ارتودنسی به خوبی مشخص می‌شوند. تهیه عکس رادیوگرافی پانورامیک از طریق دستگاهی مخصوص انجام می‌شود و فقط چند ثانیه طول می‌کشد. این روش رادیوگرافی دیجیتال دندان معمولا ضرری ندارد اما به مادران بارداری که در سه ماهه اول بارداری هستند، انجام این روش را توصیه نمی‌کنند.
اسکن OPG به دندانپزشک شما کمک می‌کند تا مراحل درمانی را با دقت بیشتری انجام دهد. برای اینکه تشخیص و درمان دندان‌پزشکی شما به خوبی انجام شود، باید همه اطلاعات لازم از جمله شرایط جسمی و سابقه بیماری‌های خود را در اختیار دندانپزشک قرار بدهید.
