لثه‌های سالم به محکم ماندن دندان‌ها کمک می‌کنند و باعث می‌شوند که جلوی ورود باکتری‌های آسیب‌رسان به زیر خط لثه و تخریب لثه‌ها و استخوان‌های دندان گرفته شود. اگر این باکتری‌ها روی دندان‌ها باقی بمانند، ممکن است دچار بیماری ژنژیویت یا التهاب لثه شوید. اگر التهاب لثه درمان نشود، ممکن است به عفونت لثه و مشکلاتی مانند آن منجر شود. خبر خوب این است که التهاب لثه اگر به موقع تشخیص داده شود، درمان ساده‌تری دارد. در این مقاله، درباره این بیماری و روش‌های تشخیص و درمان آن می‌خوانید.
التهاب لثه چیست؟
ژنژیویت یک نوع شایع و خفیف از بیماری لثه است. این التهاب سبب تحریک، قرمز شدن، تورم و خونریزی لثه شما که در اطراف دندان قرار دارد، می‌شود. التهاب لثه را باید جدی بگیرید و آن را به‌سرعت درمان کنید. این بیماری باعث تحلیل استخوان نمی‌شود اما اگر آن را درمان نکنید، ممکن است به بیماری‌ها و مشکلات جدی‌تری مانند عفونت لثه یا از دست رفتن دندان‌ها منجر شود.
علائم شایع ژنژیویت
لثه‌های سالم سفت و به رنگ صورتی کم‌رنگ هستند. این لثه‌ها به شکلی محکم در اطراف دندان قرار می‌گیرند. در مقابل، لثه‌هایی که دچار التهاب شده‌اند، این نشانه‌ها را دارند:
- متورم شده یا باد کرده‌اند؛
- رنگ آنها قرمز روشن یا تیره یا تیره‌تر از حد معمول است؛
- هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن به‌راحتی خونریزی می‌کنند؛
- نرم شده‌اند.
علاوه‌براین، اگر لثه‌های شما دچار التهاب شده باشند، دهانتان بوی بدی می‌دهد.
چرا التهاب لثه اتفاق میفتد؟
شایع‌ترین علت التهاب لثه، مراقبت نامناسب از دندان‌ها و لثه‌ها است. این مسئله باعث می‌شود که پلاک روی دندان‌ها جمع شود. پلاک‌های دندانی ذراتی چسبنده هستند که رنگ ندارند. این ذرات معمولا از باکتری‌هایی تشکیل شده‌اند که پس از خوردن غذاهای حاوی قند و نشاسته روی دندان‌ها ایجاد می‌شوند. پلاک‌های دندانی باید هر روز پاک شوند. در غیر این صورت، این پلاک‌ها تبدیل به جرم می‌شوند.
در واقع، پلاک‌هایی که روی دندان‌های شما باقی می‌مانند، ممکن است زیر خط لثه بروند و در آنجا به جرم یا تارتار دندان تبدیل شوند. تارتار سپر محافظی برای باکتری‌ها می‌شود و خط لثه را تحریک می‌کند. برای از بین بردن جرم دندان به کمک حرفه‌ای دندانپزشک نیاز دارید.
اگر جرم از زیر خط لثه برداشته نشود، لثه را تحریک و متورم می‌کند. با گذشت زمان، لثه‌های متورم به راحتی خونریزی می‌کنند. به این حالت، التهاب لثه گفته می‌شود. در صورت عدم درمان این التهاب به مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان، عفونت لثه و افتادن دندان‌ها دچار خواهید شد.
عواملی که التهاب لثه را افزایش می‌دهند
ژنژیویت یک بیماری شایع است و احتمال دارد که هر کسی به آن مبتلا شود. در این میان، برخی از عوامل شما را بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار می‌دهند. این عوامل عبارت‌اند از:
- عادات بد مراقبت از دهان و دندان؛
- سیگار کشیدن یا جویدن تنباکو؛
- افزایش سن؛
- خشکی دهان؛
- تغذیه نامناسب، از جمله دریافت نکردن ویتامین سی کافی در رژیم غذایی؛
- ترمیم دندان‌هایی که وضعیت نامناسبی دارند از طریق روش‌هایی مانند پرکردن، بریج، ایمپلنت دندان یا روکش؛
- دندان‌های کج که به‌سختی تمیز می‌شوند؛
- ابتلا به بیماری‌هایی که ایمنی بدن را کاهش می‌دهند مانند سرطان خون، ایدز یا درمان این بیماری‌ها مانند شیمی‌درمانی؛
- مصرف برخی داروها مانند فنی توئین برای درمان صرع و برخی مسدودکننده‌های کانال کلسیم که برای درمان آنژین، فشار خون بالا و سایر مشکلات سلامتی به کار می‌روند.
- تغییرات هورمونی مانند تغییرات مربوط به بارداری، چرخه قاعدگی یا استفاده از قرص‌های ضدبارداری؛
- عوامل ژنتیکی؛
- برخی از شرایط پزشکی، مانند عفونت‌های ویروسی و قارچی.
تشخیص بیماری التهاب لثه
با مشاهده نشانه‌های التهاب لثه، باید به دندانپزشک مراجعه کنید. او ابتدا سابقه پزشکی و دندان‌پزشکی شما را بررسی می‌کند. سپس، به دندان‌ها، لثه‌ها، دهان و زبان شما نگاهی می‌اندازد تا نشانه‌های التهاب در لثه‌ها را بررسی کند. او با استفاده از یک پروب دندان‌پزشکی عمق پاکت شیار میان لثه و دندان‌های شما را ارزیابی می‌کند. در نهایت هم با کمک تصاویر رادیوگرافی، استخوان‌های اطراف لثه‌های آسیب‌دیده را بررسی خواهد کرد تا از وضعیت آنها مطمئن شود.
درمان‌های ژنژیویت
درمان اصلی برای التهاب لثه‌ای که هنوز پیشرفت نکرده، رعایت بهداشت دهان و تمیز کردن دندان‌ها است. شما باید روزانه ۲ مرتبه دندان‌ها را مسواک بزنید و ۱ مرتبه نخ دندان بکشید. هر ۶ ماه یک‌بار هم باید به دندانپزشک مراجعه کنید تا دندان‌هایتان به صورت حرفه‌ای تمیز شوند. تغییر سبک زندگی و کنار گذاشتن عاداتی مانند سیگار کشیدن نیز به پیشگیری از التهاب لثه‌ها کمک می‌کند.
بااین‌حال، اگر بیماری لثه شما جدی‌تر شود، دندانپزشک از روش‌های درمانی حرفه‌ای استفاده خواهد کرد. روش‌هایی که برای درمان ژنژیویت به کار می‌روند، عبارت‌اند از:
- جرم‌گیری و روت پلنینگ: در این روش، پلاک و جرم از زیر خط لثه برداشته می‌شود.
- ترمیم‌های دندانی: در برخی از موارد، مشکلات دندانی باعث التهاب لثه می‌شوند. اگر مشکلات دندان یا ترمیم آن در التهاب لثه‌ها نقش داشته باشد، دندانپزشک این مشکلات را رفع می‌کند تا لثه‌ها دوباره سلامت خود را به دست بیاورند.
- درمان‌های دارویی: در برخی از موارد، دندانپزشک داروهایی مانند آنتی‌بیوتیک‌ها و دهان‌شویه‌های ضد باکتری تجویز می‌کند.
سخن پایانی
بهترین راه برای پیشگیری از التهاب لثه، مراقبت از دندان‌ها و رعایت بهداشت دهان است. مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و مراجعه منظم به دندانپزشک به شما کمک می‌کند تا دندان‌ها و لثه‌هایی سالم داشته باشید. در صورتی که متوجه نشانه‌های التهاب شدید لثه شده‌اید، بهتر است که هر چه زودتر به دندانپزشک مراجعه کنید. به این ترتیب، مشکل شما بهتر و سریع‌تر حل خواهد شد.
